شیرهای کنترل جریان با تنظیم میزان عبور سیال در سیستم‌های هیدرولیکی به مقاومت در برابر جریان روغن کمک می‌کنند. این شیرها در مدار قرار گرفته و زمانی که نیاز به مقاومت نباشد مانند یک لوله عمل می‌کنند. اما زمانی که مقدار باز شدن در مجرای آن شروع شود به تدریج افزایش مقاومت و در نتیجه فشار ورودی نیز سیر صعودی گرفته و هنگامی که این افزایش فشار به فشار تنظیمی شیر اطمینان (Reliefe valve) برسد، قسمتی از جریان از طریق شیر رلیف ولو به مخزن ارسال می شود. هر چه مقدار باز بودن مجرا کمتر شود به این معنا که مقاومت بیشتر شود، دبی کمتری از شیر کنترل جریان عبور نموده و فشار مدار نیز بیشتر می شود. در نتیجه مقدار روغن بیشتری به مخزن روغن تخلیه می گردد.
فلوکنترل ها به منظور تنظیم میزان عبور سیال به نقاط مختلف سیستم هیدرولیک مورد استفاده قرار می گیرند.در شیرهای کنترل جریان ،کوچک‌تر شدن مسیر عبور سیال نیز باعث افزایش فشار در مجرای ورودی شیر می گردد. در نهایت به دلیل این افزایش فشار، شیر محدودکننده فشار باز شده و در نهایت تقسیم اندازه جریان اتفاق می‌افتد.
نکته:
قابل ذکر است ،منظور از تقسیم جریان این است که قسمتی از جریان بر اثر مقاومت شیر کنترل جریان، بوسیله شیر محدودکننده فشار، به مخزن فرستاده می‌شود. بعد از این اتفاق میزان زیادی از انرژی هدر می‌رود که برای حفظ آن از پمپ‌هایی که جریان آنها قابل تنظیم است، استفاده می‌شود.
ساختمان/اجزاء شیر کنترل جریان
اجزاء شیرهای کنترل جریان نیز شامل: بدنه ی شیر، جسمی برای کنترل روزنه، آب بندی روزنه، شیر یک طرفه، فنر هستند که در ادامه مقاله به توضیح هر کدام می پردازیم.
بدنه ی شیر
در شیرهای هیدرولیک بدنه می تواند از چدن مقاوم یا فولاد ریخته گری ساخته شود. همان قدر که صافی بیرون بدنه ی شیرکنترل جریان آن چنان اهمیت ندارد ولی صافی سطح درونی بسیار مهم است به دلیل آن که سطح داخلی شیر باید کاملا آب بند و بدون نشت باشد.
جسمی برای کنترل روزنه ( سوزن)
کنترل روزنه می تواند با جسمی به شکل سوزنی انجام شود و به این ترتیب می تواند به راحتی روزنه ی شیر را تحت کنترل قرار داده و اندک اندک آن را باز یا بسته کند. معمولا جنس این عنصر از فولاد سخت آبکاری شده است. برای دسترسی آسان به تنظیم فاصله ی این مهار یک پیچ قرار داده شده است و برای باز کردن این روزنه باید آن را در جهت پادساعتگرد بچرخانیم.
آب بندی روزنه ( اورینگ – واشر )
همانطور که از نام آنها پیدا است، این آب بندها به منظور جلوگیری از نشت سیال بین بدنه و ساقه ی عنصر مهار روزنه مورد استفاده قرار می گیرند. سیال درون شیر پرفشار است و در صورت نشتی به سیستم آسیب میرسد، به همین دلیل آب بندی بسیار دارای اهمیت است. این آب بندها میتوانند شکل ها و جنس های متفاوتی داشته باشند. این روزنه ها نیز می توانند از جنس لاستیک ها، مواد مصنوعی، آزبست اشباع شده با گرافیت و غیره باشند. قابل ذکر است که آب بندها نیز می توانند به شکل اورینگ، حلقه ی چهاربر، حلقه ی جناغی، گوه ای و غیره که به عنوان نگهدارنده در نشیمن ها استفاده می شوند، باشند.
شیر کنترل جریان یک طرفه
شیرهای کنترل جریان یک طرفه برای فراهم کردن امکان جریان آزاد سیال در یک جهت در شیر کنترل جریان، لازم و ضروری است داخل شیر، شیر یک طرفه نیز وجود داشته باشد. شیر های یک طرفه باید بدون هیچ نشت در نشیمن خود قرار بگیرند، زیرا در غیر این صورت به کارگیری آن بی فایده است.
فنر
در شیر کنترل جریان یک طرفه از فنر به منظور نشاندن اجزای شیر یک طرفه روی نشیمن استفاده می شود. زمانی که فشار وارد شده به شیر یک طرفه برداشته شود، فنر کمک می کند که مسیر شیر به سرعت بسته شود.
