اینوِرتِر یا وارونگر یا مبدل جریان مستقیم به متناوب (به انگلیسی: Inverter ) یک دستگاه الکترونیک قدرت است که جریان مستقیم را به جریان متناوب تبدیل میکند. فرکانس و ولتاژ خروجی اینورتر معمولاً قابل تغییر است.
عملکرد اینورتر چگونه است؟
اصطلاح اینورتر (Inverter) بهطور کلی معادل است با دستگاهی که بتوان بهکمک آن جریان مستقیم برق DC را به جریان متناوب AC تبدیل کرد. در اینورترها برق AC شهری، که برق متناوبی با ولتاژ ۲۲۰ ولت و فرکانس ۵۰ هرتز است، ابتدا به برق DC تبدیل میشود؛ اما عملکرد اصلی اینورتر زمانی است که دوباره این برق را به برق متناوب AC، اما با ولتاژ و فرکانس موردنیاز دلخواه و متناسب با کارکرد برقی مصرفکننده تبدیل میکند.
سرعت گردش موتور (RPM یا همان دور بر دقیقه) بهطور مستقیم با ولتاژ و فرکانس موتور در ارتباط است: هرقدر که ولتاژ و فرکانس افزایش پیدا میکند، سرعت گردش موتور نیز بیشتر میشود. زمانی که بار موتور الکتریکی به فرکانس و ولتاژ پایینتری نیاز دارد، میتوان از اینورتر برای پایینآوردن ولتاژ و فرکانس استفاده کرد؛ همچنین زمانی که بخواهیم سرعت موتور الکتریکی را کاهش دهیم، میتوانیم بهکمک اینورتر سرعت را کاهش دهیم. مثلا وقتی مقدار لباس کمتری در ماشین لباسشویی ریخته میشود، ماشین با تشخیص وزن لباس، با قدرت و سرعت کمتری گردش میکند. در دستگاههایی مثل آسانسور هم با کنترل سرعت موتور آسانسور در موقعیتهای مختلف حرکت آن بین طبقات، حرکت کنترلشدهتر و نرمتری را شاهد هستیم.
کاربرد اینورتر در کجاست؟
هر حرکتی که با الکتروموتور انجام میشود، با استفاده از اینورتر میتواند به حرکتی کنترلشدهتر و هوشمندانهتر تبدیل شود. مثلا وقتی پمپ آب برای هتل استفاده میشود، سرعت گردش پمپ میتواند براساس تعداد شیرهای باز و در حال مصرف آب، تغییر کند و از فشار زیاد آب در مواقع مصرف کم جلوگیری کند. اینورتر همچنین سرعت گردش دیگ ماشین لباسشویی را براساس میزان لباس قراردادهشده در آن و نیز کارکرد کمپرسور یخچال را براساس میزان مواد داخل یخچال تنظیم میکند. از این وسیله در کاربریهای صنعتی برای فعالیتهای گشتاور ثابت مثل اسکرودر، نوار نقاله، میکسر، و برای فعالیتهای توان ثابت ازجمله کشش و نیز برای فعالیتهای گشتاور متغیر مثل فن و پمپ صنعتی استفاده شود. از اینورتر برای سانتریفیوژ (موتورهای دور بالا) نیز استفاده میشود. بهکمک اینورتر، دور سانتریفیوژ بسیار بالا میرود و ذرات ریز مواد از هم جدا میشوند.