در شیرهای پروانه ای جریان سیال توسط یک دیسک که در داخل بدنه شیر نصب می شود، کنترل می گردد. زمانی که شیر کاملا باز است دیسک مقاومت کمتری در مقابل جریان ایجاد می کند.
چرخش دسته شیر به اندازه یک ربع دایره دیسک را به طور کامل در مسیر جریان سیال قرار می دهد. جالب توجه این که توانایی کنترل جریان این نوع شیرها تنها در ۳۰درجه اول چرخش است.
بنابراین می بایست توجه داشت که باز کردن یک یا دو دندانه از شیرها جریان زیادی از سیال را آزاد می کند.
موارد استفاده از شیرهای پروانه ای